Οι εγκλίσεις των ρημάτων

Οι εγκλίσεις είναι μορφές που παίρνει το ρήμα ανάλογα με το τι θέλει να δηλώσει ο ομιλητής : βεβαιότητα, επιθυμία, προσταγή.

Οι εγκλίσεις είναι τρεις : Οριστική – Υποτακτική – Προστακτική

Το Απαρέμφατο και η Μετοχή δεν είναι εγκλίσεις.

α΄συζυγία + β΄συζυγία ενεργητικής φωνής

(-ω) --- (ώ)

	Οριστική	Υποτακτική(να, ας, για να)	Προστακτική	Απαρέμ-φατο	Μετοχή
Ενεστώτας	δένω αγαπώ	να δένω να αγαπώ	δένε –δένετε αγάπα-αγαπάτε		δένοντας αγαπώντας
Παρατατικός	έδενα αγαπούσα
Αόριστος	έδεσα αγάπησα	να δέσω να αγαπήσω	δέσε – δέστε αγάπησε-αγαπήστε	δέσει αγαπήσει
Μ. Στιγμιαίος	θα δέσω θα αγαπήσω
Μ. Εξακ/κός	θα δένω θα αγαπώ
Παρακείμενος	έχω δέσει έχω αγαπήσει	να έχω δέσει να έχω αγαπήσει			έχοντας δέσει
Υπερσυντέλικος	είχα δέσει είχα αγαπήσει
Συντελεσμένος Μέλλων	θα έχω δέσει θα έχω αγαπήσει

α΄συζυγία + β΄συζυγία παθητικής φωνής

(-ομαι) --- (-ούμαι -ιέμαι)

	Οριστική	Υποτακτική(να, ας, για να)	Προστακτική	Απαρέμ-φατο	Μετοχή
Ενεστώτας	δένομαι θεωρούμαι αγαπιέμαι	να δένομαι να θεωρούμαι να αγαπιέμαι	να δένεσαι – να δένεστε να θεωρείσαι- να θεωρείστε να αγαπιέσαι να αγαπιέστε		θεωρούμενος- μενη , -μενο
Παρατατικός	δενόμουν θεωρούμουν αγαπιόμουν
Αόριστος	δέθηκαθεωρήθηκα αγαπήθηκα	να δεθώνα θεωρηθώ να αγαπηθώ	δέσου-δεθείτεθεωρήσου – θεωρηθείτε αγαπήσου αγαπηθείτε	δεθείθεωρηθεί αγαπηθεί
Μ. Στιγμιαίος	Θα δεθώΘα θεωρηθώ θα αγαπηθώ
Μ. Εξακ/κός	Θα δένομαιΘα θεωρούμαι θα αγαπιέμαι
Παρακείμενος	έχω δεθείέχω θεωρηθεί έχω αγαπηθεί	να έχω δεθείνα έχω θεωρηθεί να έχω αγαπηθεί			δεμένος-η-ο θεωρημένος-μένη-μένο αγαπημένος – μένη- μένο
Υπερσυντέλικος	είχα δεθείείχα θεωρηθεί είχα αγαπηθεί
Συντελεσμένος Μέλλων	θα έχω δεθείθα έχω θεωρηθεί θα έχω αγαπηθεί

Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ

Σε ποια έγκλιση βρίσκεται το ρήμα της κάθε πρότασης ;

Ας εξεταστεί τώρα ο ασθενής. (.....................................)

Μη δεχτείτε την πώληση των αγαλμάτων. (.....................................)

Θα έρθουν σήμερα το βράδυ. (.....................................)

Η γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της. (.....................................)

Το πρόβλημα λύθηκε γρήγορα. (.....................................)

Η κατάσταση θα αντιμετωπιστεί με ψυχραιμία. (.....................................)

Σταθείτε πιστοί στις ιδέες σας. (.....................................)

Σε δέκα λεπτά να έχει ετοιμαστεί η αίθουσα. (.....................................)

Μη φοβάσαι τον εχθρό. (.....................................)

Μια στιγμή να ετοιμάσω το φαγητό. (.....................................)

Στο παρακάτω κείμενο υπογράμμισε τα παθητικά ρήματα Α΄ συζυγίας.

Ας ξεκουραστούμε λίγο. Αύριο θα εξεταστούμε στην Ιστορία και ήδη έχουμε κουραστεί πολύ από το διάβασμα. Ζητήσαμε να αναβληθεί η εξέταση για μετά το Πάσχα, αλλά στο αίτημά μας δεν ανταποκρίθηκε θετικά το Υ.Π.Ε.Π.Θ. Βλέπεις πιέζονται κι αυτοί τώρα τελευταία.

Δίπλα από κάθε ρήμα να γράψεις τον τύπο που σου ζητά η παρένθεση.

εξετάζομαι (Μετοχή παθ/κού Ενεστώτα) .........................................

ξαπλώνομαι (Μετοχή παθ/κού Παρακ/νου) .........................................

πληρώνομαι (Μετοχή παθ/κού Παρακ/νου) .........................................

δέχομαι (Μετοχή παθ/κού Ενεστώτα) .........................................

διαγωνίζομαι (Μετοχή παθ/κού Ενεστώτα) .......................................

Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα βάζοντας τους τύπους του ρήματος στο ίδιο πρόσωπο με την Οριστική.

Οριστική	Προστακτική Ενεστώτα	Προστακτική Αορίστου	Μετοχή Ενεστώτα	Μετοχή Παρακειμένου
κοιτάζεστε
παίζεις
παντρεύεσαι
ρωτάς
ασκείσαι
διαβάζετε
εξομολογείσαι
γελιέστε
κρύβεις
κυβερνάτε

Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις στον κατάλληλο χρόνο με τα ρήματα της παρένθεσης.

(διαιρούμαι, καταργούμαι, ξεχνιέμαι, χειρουργούμαι, φοβούμαι, αρκούμαι, παραπονιέμαι, πληροφορούμαι)

Ο ασθενής (........................................................) σε δυο ώρες. (Συντελ/νος Μέλλων)

Οι συνταξιούχοι φέτος(.......................................) σε μικρές αυξήσεις. (Αόριστος)

Αυτά που έγιναν σήμερα (......................................) σε λίγο καιρό. (Στιγμιαίος Μέλλων)

Η Άννα (..............................................) γιατί έμενε πολλές ώρες μόνη. (Παρατατικός)

Υπολογίζω ότι σύντομα (.........................................) τα αποτελέσματα. (Στιγμ. Μέλ.)

Το μωρό (....................................) όταν πλησίασε ο σκύλος. (Αόριστος)

Αυτός ο όρος (...........................................) από τα συμβόλαια. (Παρακείμενος)

Στον Πελοποννησιακό πόλεμο οι Έλληνες (.....................................................) σε δυο στρατόπεδα. (Υπερσ/κος)

Από Ενεργητική σε Παθητική και αντίστροφα .

Η αστυνομία έχει ειδοποιήσει του μάρτυρες.

.............................................................................................................................................................

Είχα πετάξει το εισιτήριο κατά λάθος.

.............................................................................................................................................................

Το σπίτι πουλήθηκε από τον αδερφό μου.

.............................................................................................................................................................

Τα μπάνια ωφέλησαν τον παππού μου.

.............................................................................................................................................................

Η Μαρία Κάλλας αγαπήθηκε από όλους τους Έλληνες.

.............................................................................................................................................................

Οι στρατιώτες εκτέλεσαν τη διαταγή.

.............................................................................................................................................................