ΛΑΧΝΙΣΜΑΤΑ               

      Τα λαχνίσματα λέγονται απ' τα παιδιά πριν αρχίσει το παιχνίδι, για να αποφασιστεί δίκαια από την τύχη ποιο θα τα «φυλάει». Για να τα «βγάλουν» με λάχνισμα (ή αλλιώς: για να λαχνίσουν), τα παιδιά στέκονται σε κύκλο και αυτό που έχει οριστεί να τα βγάλει αγγίζει διαδοχικά τα παιδιά, ενώ απαγγέλλει συλλαβιστά τους στίχους. Σ' όποιο παιδί τύχει η τελευταία λέξη ή συλλαβή αυτό βγαίνει. Το λάχνισμα ξαναρχίζει, ώσπου να μείνει στο τέλος μόνο ένα παιδί. Αυτό θα τα φυλάει.
     
Στα λαχνίσματα, πολλές φορές περιέχονται ερωτήσεις και προ
σκλήσεις επιλογής, π.χ. «Και τι χρώμα θα ζητήσει;» ή «Πες έν' αριθμό!» Την επιλογή αυτή την κάνει το παιδί στο οποίο έτυχε η τελευταία συλλαβή της ερώτησης. Αυτό που τα βγάζει θ' αρχίσει το μέτρημα από το επόμενο παιδί. Αν έχει προσδιοριστεί ένα χρώμα, π.χ. «Η Αμερική έχει χρώμα γκρι», το παιδί στο οποίο έτυχε η τελευταία συλλαβή(«γκρι»), για να βγει, πρέπει να έχει πάνω του αυτό το χρώμα.
 

κουκκίδα

Θα μετρήσω ως το δέκα
κι όποιος βγει θα τα φυλάει.

Ένα, δύο τρία, ..., δέκα.

κουκκίδα

Εναράκι, δυαράκι, τριαράκι, τεσσαράκι, πενταράκι, εξαράκι ,εφταράκι, οχταράκι, εννιαράκι, δεκαράκι ,Βασιλάκη.     [Μακεδονία]

κουκκίδα

Ένα, δύο, πέντε, δέκα
και του Παντελή η γυναίκα
έσκυψε να πάρει πέτρα

να χτυπήσει την Αννέτα

κι η Αννέτα το Γιωργάκη
το χρυσό παλικαράκι.

κουκκίδα

Ένα, δύο, τρία,
πήγα στην κυρία,
μου 'δωσ' ένα μήλο,
μήλο δαγκωμένο,

το 'δωσα στην κόρη,

έκανε αγόρι,
το 'βγάλε Θανάση,
σκούπα και φαράσι.

κουκκίδα

-Είσαι Κινεζάκι;
-Ναι.
-
Τρως πολύ ρυζάκι;
-Ναι.

-Πόσες κουταλίτσες την ημέρα τρως;
-
Εφτά
(π.χ.)
-Μία, δύο, τρεις, ..., εφτά.

κουκκίδα

Ένα, δύο, τρία ,τέσσερα, πέντε,
έξι, εφτά, οχτώ, εννέα, δέκα,
και του Παντελή η γυναίκα
πήγε ν' αγοράσει γάλα
και κατάπιε την κουτάλα.
-
Πού να πάει να γιατρευτεί;
-
Στην Αγια-Παρασκευή
που 'χει δώδεκα γιατρούς

και σαράντα παλαβούς.

κουκκίδα

Τρεις εφτά είκοσι μία
κι ο παπάς τριάντα μία
βάζω στοίχημα δεκάξι
κι όποιος βγει
θα τα φυλάξει.

κουκκίδα

Ένα κι ένα δυο,
την κόρη σου αγαπώ,
δώσε την μου να την πάρω

με παπά και με κουμπάρο,

γιατί, αν δε μου τη δώσεις,
αύριο θα μετανιώσεις,
αύριο, μεθαύριο,
φεύγω για το Λαύριο.
Ο! Ο! Ο! Ι! Ι! Ι!
Τα φυλάς εσύ.

κουκκίδα

Άκατα μάκατα σούκου τουμπέ
άμπερ φάμπερ ντομινέ
άκατα μάκατα σούκου τουμπέ
 άμπερ φάμπερ, βγε!

κουκκίδα

Α μπε μπα μπλομ
του κίθε μπλομ
α μπε μπα μπλομ
του κίθε μπλομ
μπλιμ μπλομ.

κουκκίδα

Α μπε μπα μπλομ
του κίθε μπλομ
α μπε μπα μπλομ
του κίθε μπλομ
μπλιμ μπλομ.
Σα θα πάμε κει
στη Νότια Αμερική

θα δούμε τον Ερμή
να παίζει μουσική
με κόκκινο
κίτρινο κ.τ.λ.)
σκουφί βρακί).

κουκκίδα

-Έχω έν' αυτοκίνητο που όλο-όλο τρέχει.
-Και πού θα σταματήσει;
-
Στη Γαλλία.
(π.χ.)
-Και τι χρώμα θα ζητήσει;
-
Μπλε.
(π.χ.)
-Η Γαλλία έχει χρώμα μπλε.

κουκκίδα

Ε-ε-πικοντέ
λα μαρίνα φισοντέ
πάρ' την κάπα σου λαντέ πικ!
Έπετι πονό σιγανό κιγκέ
κι από τη σαφά μα πορτέ πορτέ
κλακϊ
.
Στο παιδί που θα του τύχει αυτή η λέξη δίνουν
ένα χαστούκι και
συνεχίζουν:
Μαντάμ σιγανό κιγκέ
ντέμο ντεμοντέ

αποστίπαρλά

Εν ντε σχε βου ντε πα.   
[Βόλος]

κουκκίδα

Ανεβαίνω στη συκιά και πατώ στην καρυδιά,
πίνω το γλυκό κρασί, απ' την κούπα τη χρυσή
και φωνάζω κούι κούι,
μα κανένας δε μ' ακούει.
Ανεβαίνουν τα παιδιά, σαν του Μάη τα κλαριά,
ανεβαίνουν τα κορίτσια, τα λιγνά σαν κυπαρίσσια,
ανεβαίνουν κι οι γριές με τις κεντητές ποδιές.
Ανεβαίνουν κι οι παπάδες
με τις κόκκινες λαμπάδες,
ανεβαίνουν τα παιδάκια με τα κόκκινα βρακάκια,
ανεβαίνω και εγώ με το κόκκινο τ' αυγό.

κουκκίδα

Ανέβηκα στην πιπεριά να κόψω ένα πιπέρι
κι η πιπεριά τσακίστηκε και μου 'κοψε το χέρι.
Δώσ' μου το μαντιλάκι σου
το χρυσοκεντημένο
να δέσω το χεράκι μου,
που είναι ματωμένο.

κουκκίδα

Από δω κι από κει θα στήσω ένα γεφύρι,
για να περάσει η αγάπη μου να πάει στο πανηγύρι.
Η Θεσσαλία να καεί κι ο Βόλος να βουλιάξει
και τα καημένα Τρίκαλα
θεός να τα φυλάξει.

κουκκίδα

Αγγελικούλα ζάχαρη, Αγγελικούλα μέλι,
Αγγελικούλα κρύο νερό που πίνουν οι άγγελοι.
Η Αγγελικούλα αρρώστησε, της βάλανε αβδέλλες

και τρέχανε τα αίματα σαν κόκκινες κορδέλες.
[Γιάννενα]

κουκκίδα

Τώρα βγήκε νέα μόδα τα μαλλιά βερίκοκο
και οι ψείρες στο κεφάλι
παίζουνε κυνηγητό.
[Λακωνία]

κουκκίδα

Τώρα βγήκε νέα μόδα του γαϊδάρου την ουρά
να την παίρνουν τα κορίτσια να την κάνουν κατσαρά.
[Ανδριανούπολη]

κουκκίδα

Τώρα άλλαξε η μόδα,
τα μαλλάκια ρικοκό

η μαμά στο καφενείο

ο μπαμπάς με το μωρό.
Ω! ω! ω! κάνει το μωρό,
θέλει παγωτό,
μα δεν του δίνω εγώ,
γιατί έχει πυρετό

σαράντα και μισό.
[Θεσσαλία]

κουκκίδα

Μια κουκουβάγια βρομερή
πίσω απ' την πόρτα κατουρεί
και της φωνάζει ο μυλωνάς:
«Φύγε απ' εδώ, γιατί βρομάς».
[Βόλος]

κουκκίδα

Ανέβηκα σ' ένα βουνό
και είδα ένα γουρούνι
το κοίταζα καλά-καλά
και σου 'μοιάζε στη μούρη
'γω, 'γω, 'γω,
συ, συ, συ,
βγαίνεις και τα φυλάς εσύ!

κουκκίδα

Της κουμπάρας το παιδί
έπεσε απ' το σκαμνί,
βάρεσε στο πόδι του
και στο καλαπόδι του.

Ώσπου να 'ρθει η μάνα του
κι η σκύλα η αδερφή του,
επρόφτασεν ο άγγελος
του πήρε την ψυχή του.

κουκκίδα

Μπαμ στα νέα
μπαμ στ' αρχαία
μπαμ στα μαθηματικά
και του χρόν' στην ίδια τάξη
θα περάσουμε καλά
με μια βολτίτσα στην παραλίτσα
κι ένα χωνάκι παγωτό.

κουκκίδα

Πρώτη, δευτέρα
μες στην μπουμπουνιέρα

τρίτη, τετάρτη
μέσα στο παλάτι
πέμπτη, έκτη

ξύλο που μας πέφτει.
[Θεσσαλία]

κουκκίδα

Ο Αδάμ κι η Εύα
παίζανε κρυφτό
κι ο Αδάμ της λέει:
«Εύα, σ' αγαπώ»,
του-μπο-φλο.
   

κουκκίδα

Τζένη Καρέζη,
Κώστας Κακαβάς,

Αλίκη Βουγιουκλάκη
εσύ θα τα φυλάς!

κουκκίδα

Κορίτσια μην περάσετε
απ' την οδό Σταδίου,
γιατί σας περιμένουνε
αγόρια γυμνασίου.
Ο ένας είναι φοιτητής,
ο άλλος δικηγόρος,
ο τρίτος ο μικρότερος
είναι αεροπόρος
λιμοκοντόρος).
Η πρώτη βγαίνει με μαγιό,
η άλλη με μπικίνι,
η τρίτη η μικρότερη
φοράει σούπερ μίνι.

Ο πρώτος λέει «σ' αγαπώ»,
ο άλλος «θα σε πάρω»
κι ο τρίτος ο μικρότερος

«στεφάνι θα σου βάλω».

κουκκίδα

Είμαι η Πίπη η Φακιδομύτη
και 'χω μια μύτη
ως το νεροχύτη
κι όταν την πιάνω
παίζω πιάνο
κι όταν την αφήνω

παίζω μαντολίνο.

κουκκίδα

Σε μερικά λαχνίσματα, πριν η μάνα αρχίσει ν' απαγγέλλει,
βάζει τη
δεξιά γροθιά της όρθια στο στόμα και λέει: «Μπουφ!»,
όπως στο:

Ο Καρακατσάνης μπήκε στο τηγάνι
κι έφαγε τ' αυγά.
Γιατί, Καρακατσάνη
μπήκες στο τηγάνι
κι έφαγες τ' αυγά;
Φάε τώρα μία καρπαζιά.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Μαρούλα Κλιάφα-Ζωή Βαλάση, Ας παίξουμε πάλι, εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ.
Γεωργία Ταρσούλη, Τα παιγνίδια μας, ΟΕΔΒ.